راهنماي فعال اجتماعي
براي پيگيري اهداف سياسي، صنفي يا اجتماعي دو گونه روش وجود دارد.
- نخست برخورد ريشه اي با مسايل است. كه در آن با درك دلايل و ريشه ها، تا سطحي از انتزاع، هدف گرفتن آن دلايل و ريشه ها براي دستيابي به نتيجه اي مطلوب انتخاب مي شود.مثال: ممكن است كسي ادعا كند كه اگر حكومت تهران طي يك كودتا سرنگون شود و با يك حكومت سوسيال دموكرات جايگزين شود، هنوز بسياري از مشكلات اساسي ايران حل نشده باقي مي ماند. زيرا بسياري از اين مشكلات مستقيما به توانايي ها، دانش و مهارت هاي اجتماعي مردم (و در نتيجه حكومت جديد) مربوط است. او در نتيجه ممكن است پيشرفت علمي و اجتماعي ايرانيان را بسيار اساسي بشمارد.
- دوم واكنش سريع است. مثال: مصرف مواد مخدر و كمك به گسترش آن دلايل اقتصادي، فرهنگي و روان شناختي دارد. اما اگر يك نفر مطلع شود فرزندش در يك ساعت آينده قرار است با يك پخش كننده ي مواد براي دريافت هروئين ملاقات كند، او همان لحظه دست به اقدامي مي زند كه در همان يك ساعت به يك نتيجه ي مشخص مي رسد و مثلا از ملاقات فرزند جلوگيري مي كند و پليس را براي دستگيري پخش كننده آگاه مي كند.
اين دو روش مانعت الجمع نيستند. و حتي به عبارتي واكنش سريع مي تواند (نه الزاما) بخشي از برخورد ريشه اي باشد (و عنوان task را داشته باشد.) آن تئوريسين مثال اول مي تواند به پيگيري پيشرفت ساختار آموزش بپردازد و همزمان در مقام يك مدير عذر نيروهاي زيردستش را كه در خلاف جهت اهداف سازمان فعاليت مي كنند بخواهد.
اين دو روش در جدول زير مقايسه شده اند.
| روش | ويژگي | كاربرد | ابزار |
|---|---|---|---|
| برخورد ريشه اي | در متن زماني طولاني مدت (حتي اگر در يك لحظه به نتيجه برسد، وابسته به تاريخچه اي از فعاليت است،) اغلب آشكار، بسيار انتزاعي (اهداف كلان؛ ادبيات فارغ از جزييات،) پراكندگي نيروها، روش هاي ارتباطي با تاخير، نيروي فراوان، تعداد بيشتر فعالين، پيچيده بودن سنجش هزينه ها و نتايج (با واژه هايي مانند موفق يا شكست خورده قابل توصيف نيست،) رابطه ي ميان هزينه ها و نتايج روشن نيست | نزديكي به ايده آل ها (مثل بهبود وضعيت معيشتي يا توسعه ي علمي كشور) | جامعه شناسي، علوم اقتصادي، علوم سياسي، دولت، تاسيس سازمان، قانونگذاري در مجلس |
| واكنش سريع | در متن زماني كوتاه تر (شرايطي كه مستقيما در فعاليت دخيل هستند محدود هستند،) اغلب پنهان، اهداف محدود و اجرايي (مثلا لغو ملاقات فرزند با پخش كننده ي مواد،) تمركز نيروها، روش ها ي ارتباطي همزمان، تعداد كمتر فعالين، روشن بودن هزينه ها و نتايج، آساني سنجش پيشرفت: فعاليت با واژه هايي مانند موفق يا شكست خورده قابل توصيف است | كسب منفعت، تغيير تعادل نيرو ها، آسيب رساني (مثلا انتقام و يا حذف نيروي موثر دشمن) | حمله هاي پارتيزاني، لابي، روانشناسي، تاسيس كميته ي پيگيري |
به همين ترتيب و از روي مقايسه ي اين ويژگي ها با رفتار هدف مي توان سطوح مختلف احتمالي در سازماندهي يك حركت اجتماعي (مثلا يك طرح دولتي) را تفسير كرد. ■
