ديوار چين

در ادامه ي اين پستم

ترم پيش درسي در كلاس دانشگاه داشتيم كه استاد بعضي آثار هنري تمدن هاي شرق را مي شمرد. زماني كه درباره چين توضيح داد گفت كه ديوار چين يك ديوار بزرگ است كه به دور كشور چين كشيده شده و عرض آن --در حالي كه به اسلايدي كه عكسي از ديوار چين را نشان مي داد كه چند اسب سوار روي آن بودند اشاره مي كرد-- به اندازه عبور همزمان شش سواركار است. من توضيح مختصري بدهم، كه ديوار چين نه يك ديوار يك تكه است و نه دور تمام چين كشيده شده است. برويد خودتان مطالعه كنيد. شماره اي چند سال قبل در National Geographic در اين باره گزارش مفصلي داشت. حوصله ندارم بروم ببينم كدام شماره است. گرچه اين بغل دستم در كتابخانه اتاقم است. اين استاد از اعضاي برجسته موضوع هنر در چند دانشگاه مهم ايران بوده و هست. او آنچه را از ديوار چين شنيده بود داشت براي ما تعريف مي كرد.

مي دانم شايد شما فكر كنيد دير متوجه شدم. اما اين طور نيست. من فقط دير تصوير روشني از وضعيت جامعه ي علمي كشور بدست آوردم. اينكه در دانشگاه ها ما "فقط اطلاعات عمومي خودمان را --آنقدر كه مي دانيم يا نمي دانيم-- با هم مبادله مي كنيم." يا بدتر فقط بخشي از استادان اطلاعات عمومي خود را با دانشجوياني كه ممكن است به زور به حرف هاي چيده نشده و ارايه هاي برنامه ريزي نشده استادان دقت مي كنند تقسيم مي كنند.

مهندسي مي خوانيد؟ بازهم خودتان را خيلي تحويل نگيريد. يك مثال موذيانه و انتخابي مي زنم! ولي به همين قناعت كنيد. با دوستي كه در اميركبير چهارسال است علوم كامپيوتر مي خواند صحبت مي كردم. او گرامر نويس خوبي است گرچه پيش زمينه علمي و عملي در كامپيوتر نداشته است. اما انتظار نداشتم سال ها در اين رشته بوده باشد، دانشجوي درس خوان بوده باشد و از BNF استفاده كند و اسمش را هم نشنيده باشد. چه برسد به درك روابط ميان قضايا، تاريخ كامپيوتر و درك و دانشي آينده نگر. قيد علم و صنعت را هم بزنيد كه خيلي اوت مي زند. شريف هم بچه هايش درس خوانند يا درس خوان بوده اند و امكانات هم دارد. آن هم همين است. ديگر كدام دانشگاه را بگويم؟ تربيت مدرس؟ خواجه نصير؟ مشكلات جامعه ي (غير) علمي ايران در هنر و علوم انساني البته آسان تر قابل رديابي است. اگر خواستيد به آن كمك كنيد، براي پژوهش اين دوحيطه را اول بررسي كنيد.

(بروز شده در 28 مارس) براي گزارش NG ببينيد:
Peter Hessler, The Great Wall, National Geographic, Volume 203, Number 1, January 2003 ■